رسالة فی الغناء (للخوانساری)رسالة فی الغناء تألیف، سید محمود بن عبد العظیم خوانساری از علمای شیعه در قرن سیزدهم هجری و متوفای سال ۱۲۹۲ هجری قمری می باشد. ۱ - شیوه نگارشمؤلف در این کتاب می‌فرماید: غنا از محرمات است و برای بیان این مطلب در سه موضوع باید بحث شود. ابتدا در معرفی موضوع غنا، سپس در بیان حکم آن و در خاتمه در بیان موارد استثناء. وی در بیان موضوع، نظر علمای اهل لغت و فقها را مطرح می‌نماید مانند: نهایه ابن اثیر، مصباح، صحاح، قاموس، مجمع البحرین، مستند الشیعه، مسالک، روضه، مکاسب، جواهر، ایضاح، مفتاح الکرامة و دیگر منابع فقهی. وی به سبکی روشن و علمی به بیان نظرات و ادله مختلف و بیان دیدگاه خود می‌پردازد. این کتاب تحقیق خوبی درباره مبحث غنا ارائه نموده است. ۲ - ارزش و اعتبار کتاباین کتاب بیان دیدگاههای فقهی آیت‌الله سید محمود خوانساری در مبحث غنا و ادله آن می‌باشد. لذا برای دستیابی به دیدگاههای مؤلف به عنوان یکی از علمای شیعه منبعی خوب و مناسب می‌باشد. اگر چه خود کتاب نیز از نظر علمی از ارزش خوبی برخوردار است. ۳ - مباحث کتاباین کتاب شامل یک مقدمه و دو بخش می‌باشد. بخش اول در بیان مقامات سه گانه و بخش دوم تنبیهی در شرائط جواز تغنی در عروسی مقامات سه گانه شامل بیان موضوع، حکم و موارد استثناء از حکم می‌شود. این کتاب در ۲۱ صفحه آمده است. ۴ - نسخه نگارشآقای محسن صادقی از مصححین چاپ حاضر در برنامه درباره نسخه خطی که برای این چاپ استفاده شده می‌فرماید: «برای تصحیح رسالۀ غنای خوانساری، تنها نسخه خطی مذکور (نسخه دانشگاه تهران که از طرف مرحوم سید محمد مشکات در اختیار کتابخانه دانشگاه تهران قرار داده شده است) در اختیارمان بود که نسخه‌ای بد خط و دشوار خوان است و بر نسخه‌ای دیگر از این رساله وقوف نیافتیم. مرحوم شیخ آقا بزرگ تهرانی قدس سره نیز همین نسخه را در ذریعه معرفی کرده است». ۵ - معرفی کتابآقا بزرگ تهرانی صاحب کتاب ارزشمند الذریعة الی تصانیف الشیعة ج۱۶ ص۶۱ درباره این کتاب می‌فرماید: «رسالة فی الغناء للسید محمود الخوانساری، مؤلف الرسالة فی الغیبة الآتی ذکره، یوجد ضمن مجموعة من رسائل المؤلف فی مکتبة جامعة طهران، کما فی فهرسها ص۱۸۹۲. اولها: و من المحرمات فی الشریعة، الغناء، و توضیح الحال فی هذا المجال یتوقف علی التکلم فی مقامات ثلاثة: الاول فی الموضوع و الثانی فی الحکم و الثالث فیما استثنی من الحکم». رسالة فی الغناء نوشته سید محمد خوانساری، نویسنده رساله‌ای در موضوع غیبت که به آن اشاره خواهد شد. کتاب رسالة فی الغناء در ضمن مجموعه‌ای از رساله‌های مؤلف در کتابخانه دانشگاه تهران می‌باشد همچنانکه در فهرست کتابخانه ص۱۸۹۲ آمده است. آغاز کتاب این گونه شروع می‌شود: از محرمات در شریعت اسلام غناء می‌باشد. توضیح مطلب در بیان سه نکته می‌باشد. بیان موضوع، حکم و موارد استثناء از حکم. ۶ - نسخه حاضرنسخهای که در این برنامه از آن استفاده شده ناشر آن نشر مرصاد، تاریخ نشر سال ۱۴۱۸ هجری قمری، چاپ اول، قم، ایران، به زبان عربی در قطع وزیری و در یک جلد می‌باشد. تصحیح و تحقیق آنرا آقایان مرتضی اخوان و محسن صادقی انجام داده‌اند. این رساله در جلد دوم کتاب غناء و موسیقی آمده است. ۷ - پانویس
۸ - منبعنرم افزار مجموعه جامع فقه اهل البیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). |